Berlijn zit in de problemen

Berlijn is populair en Berlin ist immer eine Reise wert. Maar dan moet je er natuurlijk wel kunnen komen! In Nederland stond het misschien niet direct op de voorpagina’s, maar hier is het sinds enkele weken het gesprek van de dag: het prestigieuze nieuwe vliegveld van Berlijn (BER) wordt niet – zoals gepland – op 3 juni in gebruik genomen. Luttele weken vóór de opening werd dit de verbaasde, om niet te zeggen verbijsterde Berlijners en Brandenburgers meegedeeld.

De officiële reden die werd gegeven is dat de brandbeveiliging niet tijdig klaar zou zijn. Blijkbaar werd er op gespeculeerd dat de reactie zou zijn “wel vervelend, maar veiligheid gaat nu eenmaal vóór”. Naar intussen echter is gebleken is er nog veel meer aan de hand. Er zijn nog talloze andere problemen en het hoofd van de technische dienst mocht vertrekken. De raad van commissarissen vindt zelf dat haar geen verwijten kunnen worden gemaakt en ook alle andere betrokkenen zijn zich van geen schuld bewust als ze op hun verantwoordelijkheid worden aangesproken. Inmiddels is er een nieuwe datum geprikt en die ligt in het verre verschiet: pas op 17 maart 2013 gaat het nieuwe vliegveld “echt” open!

Mocht u dus binnenkort naar Berlijn willen vliegen, bedenk dan dat u ofwel op het oude vliegveld Tegel (TXL) in het noordwesten van de stad of op het vliegveld Schönefeld (SXF) ten zuidoosten van Berlijn zult landen. Staat er op uw instapkaart al BER, dan is er iets goed mis!

Hoewel men dus nog ruim negen maanden de tijd heeft om de gemaakte fouten te corrigeren, is er een flink aantal experts die zelfs deze periode nog te kort vinden. De tijd zal het leren, maar voor Berlijn is het in ieder geval een enorme blamage, of zoals het met een mooi Duits woord heet: een Armutszeugnis. En dat helaas niet voor de eerste keer in de afgelopen jaren.

Zo zal de omstreden uitbreiding van de U-Bahn lijn 5 pas rond 2019 verwezenlijkt worden. Er wordt de komende jaren aan een verbinding tussen Alexanderplatz en het station Brandenburger Tor gewerkt, waardoor er een rechtstreekse verbinding tussen Alexanderplatz en Hauptbahnhof zal ontstaan. Zo’n verbinding is er overigens natuurlijk al lang: met de S-Bahn is dit een ritje van enkele minuten!

Een andere Baustelle (bouwput), waarmee Berlijn en zijn bezoekers nog jarenlang te maken zullen hebben is het nieuwe Stadtschloss, midden in het centrum van Berlijn. Over dit fenomeen schreef ik hier al eens een stukje. Net als bij de bouw van het nieuwe vliegveld en naar mag worden aangenomen ook bij de U-Bahn plannen rijzen de kosten in vergelijking met de oorspronkelijke ramingen de pan uit. Bij het nieuwe vliegveld, dat overigens officieel de naam van oud-bondskanselier Willy Brandt zal krijgen, wordt al van minimaal 300 miljoen aan extra kosten uitgegaan.

Hoe is het intussen met het vroegere vliegveld Tempelhof? Zoals bekend werd het vliegveld eind 2008 gesloten zonder dat op dat moment duidelijk was wat er met het rond 240 hectare grote areaal zou gaan gebeuren. Vervolgens werd het terrein in mei 2010 voor het publiek opengesteld. Inmiddels zijn we nog eens twee jaar verder en naar het zich nu laat aanzien zal hier een uitermate groot parklandschap ontstaan. Als datgene wat er in de folders staat allemaal wordt gerealiseerd mogen we niet klagen: het ziet er inderdaad erg fraai uit. Wel moet er een behoorlijke portie geduld worden meegebracht: de realisatie zal zeker zo’n 10 jaar in beslag nemen en de grote Internationale Gartenschau die hier in 2017 zal plaatsvinden is daarbij slechts een tussenstap.

Tot het zover is heeft de Berlijnse bevolking het voormalige vliegveld op haar eigen manier in gebruik genomen en daarom zien we hier bij mooi weer vooral veel mensen aan de barbecue. Een heuse Biergarten is er inmiddels ook en er vinden van tijd tot tijd evenementen plaats. De maand juni is gereserveerd voor de “grote wereldtentoonstelling 2012”, die onder het ironische motto the world is not fair staat. Enkele dagen vóór de opening was van deze tentoonstelling overigens nog niets te zien… Ik heb wel eens betere websites gezien, maar mocht u de komende maand net in Berlijn zijn dan is hier nadere informatie over dit project te vinden.

Maar de prachtige, weidse blik, het open veld en de mogelijkheid per fiets of inline skaters de voormalige start- en landingsbanen van Tempelhof te veroveren staan bij de meesten nog steeds voorop. Een dergelijk groot, onbebouwd gebied midden in een wereldstad is tamelijk uniek en hooguit met het Central Park in New York te vergelijken. Ik raad u dan ook van harte aan het Tempelhofer Feld (ook wel Tempelhofer Park en Tempelhofer Freiheit genoemd, men is er blijkbaar nog niet helemaal uit) tijdens uw volgend bezoek aan Berlijn met een bezoekje te vereren. Overigens, u kunt bij de ingang Tempelhofer Damm fietsen en ook Segways huren, zoals op deze website is na te lezen.

Steglitz is een deel van Berlijn, waarover ik bij mijn weten de afgelopen jaren nog nooit iets heb geschreven. En dat is wel een beetje ten onrechte, want deze wijk in het zuiden van de stad heeft wel het één en ander te bieden. Het heeft de naam nogal burgerlijk te zijn, maar het is nog steeds erg gewild bij mensen die op zoek zijn naar een woning. Dat heeft met de degelijkheid van de wijk, maar zeker ook met de goede verkeersverbindingen en de uitstekende shoppingmogelijkheden te maken. De Schlossstrasse (inderdaad: met 6x de letter s!) tussen Walter-Schreiber-Platz en Rathaus Steglitz is een waar winkelparadijs, waar u in een mum van tijd bent. Vanuit het centrum komt u er het snelst met de U-Bahn lijn 9 richting Rathaus Steglitz (uitstappen Walter-Schreiber-Platz) of met de S-Bahn lijn 1 richting Wannsee (uitstappen Rathaus Steglitz).

Deze Schlossstrasse heeft de afgelopen jaren zijn gezicht nogal veranderd. Ik was er al een tijdje niet meer geweest, maar ik moet zeggen dat de veranderingen erg positief zijn. Goed nieuws voor fietsers is dat er nu over de gehele route fietsstroken zijn, wat de veiligheid aanzienlijk ten goede komt. De Schlossstrasse heeft verschillende aparte winkelcentra en enkele hebben inmiddels een echte facelift ondergaan. Vooral de Boulevard Berlin met het warenhuis Karstadt mag er zijn. Zoals het een moderne mall betaamt heeft de Schlossstrasse natuurlijk ook een eigen website.

Aan de Schlossstrasse is ook de zogenoemde Bierpinsel te vinden. Dit nogal merkwaardige bouwwerk dankt zijn naam aan het feit dat hier vroeger vooral restaurants en cafés waren gevestigd. Bovendien heeft de vorm inderdaad wel iets weg van een penseel. Het gebouw is al sinds geruime tijd gesloten, maar er zijn plannen hier in 2013 weer met horecabedrijven van start te gaan.

Steglitz heeft trouwens ook zijn eigen zorgenkind en dat is de Steglitzer Kreisel, een gigantisch kantorengebouw schuin tegenover het Rathaus Steglitz dat in 1980 werd opgeleverd. De bouwkosten rezen destijds de pan uit, er werden niet of nauwelijks huurders gevonden en er waren in de 70er en 80er jaren allerlei schandalen rond de bouwfinanciering, waarbij ook de lokale politiek zou zijn betrokken. Tot overmaat van ramp werd in de jaren negentig vastgesteld dat het gebouw met asbest is vervuild. Inmiddels staat de Kreisel al sinds jaren leeg en een oplossing lijkt niet in zicht. De kosten voor een doeltreffende asbestsanering zijn eenvoudigweg te hoog.

Maar Steglitz is natuurlijk meer dan alleen een winkelstraat. Vlakbij het Rathaus Steglitz bevindt zich een klein park en hier is de bekende Schwartzsche Villa te vinden. Dit fraaie pand gebouwd aan het eind van de negentiende eeuw is sinds jaar en dag een klein maar fijn cultureel centrum. Maar vooral ook is het een oase van rust in een grote stad. Zulke rustpunten zijn vaker te vinden in Steglitz. Niet ver van de Schlossstrasse is het Stadtpark Steglitz te vinden, ook al zo’n kleinood midden in de stad. Hier zijn kleine vennetjes, een kinderspeelplaats en een muziekpaviljoen te vinden, waar inderdaad regelmatig concerten plaats vinden. De toegang is altijd gratis en een klein overzicht van het programma voor deze zomer vindt u hier. Vanaf Rathaus Steglitz is het een wandeling van 10 minuten: u neemt links de Albrechtstrasse, bij de Sedanstrasse slaat u dan rechtsaf en komt zo direct uit op het Stadtpark.

Van hieruit kunt u er eigenlijk nog wel een klein schepje boven op doen en richting Teltowkanal lopen (aan het eind van de Sedanstrasse). Het is heerlijk wandelen langs dit kanaal dat dwars door het zuiden van Berlijn verloopt.

Een stukje verder, nabij de Bäkestrasse, wordt nog tot 10 juni de Steglitzer Woche gehouden, dit jaar al weer voor de 60e keer. Het is een mengeling van kermis en cultuur, zoals uit het programma blijkt, dat u hier kunt downloaden. Maar nog meer dan het geboden programma maakt de locatie een bezoekje aan de Steglitzer Woche de moeite meer dan waard. Midden in het groen en aan het water is het goed toeven.

En mocht het u toch te druk worden kunt u altijd nog uitwijken naar restaurant Baekes dat op een steenworp afstand ligt en over een goede keuken en een fraai terras beschikt. Mei was de maand van de Spargel (asperges), juni is Pfifferling-maand (cantharellen).

Nog een dieptepunt valt er dezer dagen voor de Duitse hoofdstad te vermelden: Hertha BSC, de enige Berlijnse club in de Bundesliga, is na een dramatisch seizoen en een nog dramatischere beslissingswedstrijd tegen Fortuna Düsseldorf gedegradeerd. Er werd weliswaar een protest ingediend tegen de uitslag, maar dat maakt maar weinig kans van slagen. Volgend seizoen dus geen Bayern München in het Olympisch Stadion, maar de derby tegen Union Berlin.

Ondanks deze domper voor de Berlijnse voetbalfan kunt u bij Baekes, net als op heel veel andere plaatsen in Berlijn, de wedstrijden van het EK volgen. Het heeft wel wat: de wedstrijd Nederland-Duitsland in Berlijn bekijken. Mocht het Nederlands elftal op 13 juni van Duitsland winnen dan is al te veel tentoongestelde uitbundigheid natuurlijk uit den boze. De Duitse voetballiefhebber ziet het in het algemeen namelijk zo: verliezen mag en kan een keer gebeuren – als het maar niet van Nederland is. En dat is natuurlijk toch een compliment.

Tot slot enkele voetbaltermen die binnenkort wellicht nog van pas kunnen komen:

Faul: overtreding
Ecke/Eckstoß: hoekschop
Flanke: voorzet
Pfosten: paal
Strafraum: strafschopgebied
Abseits: buitenspel
Elfmeter: penalty
Halbzeit: rust
Nachspielzeit: extra tijd
Blutgrätsche: bijzonder zware overtreding

en de allerbelangrijkste:
Tor! doelpunt!