de zomer van Berlijn (deel 1)

(oorspronkelijk verschenen op volkskrantreizen op 01.06.2009)

Vandaag begint de meteorologische zomer – een goede gelegenheid om eens te kijken hoe de Berlijner de zomer in zijn stad doorbrengt en wat er de komende maanden in Berlijn zoal is te beleven. En om met dat laatste te beginnen: heel wat! Eigenlijk veel te veel om in één artikeltje weer te geven. Ik beperk mij daarom deze keer tot de maand juni; de maanden juli en augustus volgen binnenkort.

Nauwelijks is het pinksterweekend met onder meer de bekerfinale (die altijd in Berlijn plaatsvindt) en het Karneval der Kulturen voorbij, biedt ook de nieuwe maand juni werkelijk voor ieder wat wils.

Vooral de jazz-fans hebben geen enkel excuus meer deze maand niet naar Berlijn te komen: maar liefst drie jazzfestivals in drie verschillende wijken staan op het programma. Het bekendste is waarschijnlijk Kreuzberg jazzt! dat al sinds 1994 in de Bergmannstrasse wordt gehouden, dit jaar van 26-28 juni. Het programma vindt u hier. En ook al bent u niet zo’n jazzfan: tòch gaan want er wordt ook soul, salsa, funk en latin geboden. In totaal geven meer dan 50 bands op drie bühnes acte de présence. Bovendien is de sfeer hier altijd erg ontspannen en de vele kramen met handwerkkunst en gastronomische produkten zijn befaamd.

De Bergmannstrasse is trouwens ook zonder het festival een bezoekje waard. Hier bent u in hartje Kreuzberg met zijn bijzondere flair en hier is Berlijn op zijn internationaalst! Laat u verrassen door de vele exotische restaurants, de kunst- en antiekwinkeltjes en, vooral als het weer meespeelt, het haast mediterrane gevoel. Vlak in de buurt ligt het Viktoriapark: als u de moeite neemt de nogal steile weg naar het daar neergezette monument te beklimmen wordt u met een fraai uitzicht over Berlijn beloond.

Halverwege de Bergmannstrasse is nog één van die typische Berlijnse markthallen te vinden: de uit 1892 stammende Marheinekehalle die in 2008 volledig werd gerenoveerd. Veel nadruk op bioprodukten, minder nostalgie en intussen zelfs met een eigen website. Praktisch om de hoek is overigens de Chamissoplatz te vinden, waar ´s zaterdags een biomarkt wordt gehouden. Bezienswaardig is dit plein vooral vanwege zijn vele fraaie oude panden uit de Gründerzeit.

Terug naar de jazz! Behalve de Bergmannstrasse heeft ook de wijk Köpenick in het zuidoosten van Berlijn zijn eigen jazzfestival: het Köpenicker Blues & Jazzfestival wordt alweer voor de 14e keer gehouden. Dat betekent dat in het fraaie Rathaus Köpenick vanaf 26 juni tot eind augustus elk weekend optredens van deels gerenommeerde musici te genieten zijn. Tot mijn niet geringe verbazing is op de openingsavond (26 juni) de aloude Dutch Swing College Band van de partij! Meer informatie is hier te vinden. Het beste neemt u vanaf het Ostbahnhof de S-Bahn lijn 3 richting Erkner, uitstappen op station Köpenick en vandaar verder met tram 62 (richting Wendenschloss) naar het Rathaus.

Misschien komt de naam Köpenick u vaag bekend voor – dan heeft u of op school heel goed opgelet of ooit eens de film der Hauptmann von Köpenick gezien, met Heinz Rühmann als de roemruchte schoenmaker Wilhelm Voigt die het (als legerkapitein verkleed) in 1906 voor elkaar kreeg voor één dag heel Pruisen in rep en roer te zetten. Vóór het stadhuis is een standbeeld van de pseudo-Hauptmann te zien.

Het derde jazzfestijn in juni is tamelijk nieuw. Voor de tweede keer wordt komend weekend (5-7 juni) rond de Savignyplatz onder het motto Charlottenburg groovt een jazzfeest georganiseerd. Hier vindt u meer informatie. Over de Savignyplatz en omgeving heb ik al eens wat geschreven: de aangrenzende Grollmanstrasse en Knesebeckstrasse, waar het feest plaatsvindt, hebben hun eigen charme en een enorme keus aan goede restaurants en cafés.

Maar er is in juni natuurlijk nog veel meer te doen. Aanstaande zondag 7 juni bij voorbeeld is de dag van de fietsliefhebbers als voor de 33e keer de zg. Sternfahrt wordt gehouden. Bent u dan net in Berlijn en fietst u graag? Kijk even op de website, zoek een route uit en huur een fiets! Vanuit alle windstreken komen die dag zo’n 100.000 fietsers naar het centrum van Berlijn met als eindpunt het Brandenburger Tor, waar dan vanaf 14.00 uur een prima milieuparty begint. Altijd goede stemming, veel muziek, geen stress, een echte aanrader!

Een heel andere evenement vindt een week later plaats: op zaterdag 13 juni is er weer de lange Nacht der Wissenschaften. Hier heeft u een unieke en ludieke mogelijkheid van 17.00 – 01.00 (vandaar de naam „nacht“) uw dorst naar kennis te lessen. Gerenommeerde wetenschappers en instituten staan klaar om vragen te beantwoorden, experimenten uit te voeren en over nieuwe ontwikkelingen in alle mogelijke wetenschapsgebieden te informeren. In totaal kunt u kiezen uit ruim 2.000 mogelijkheden! Het volledige programma is hier te vinden.

Jammer genoeg is aan deze spannende manifestatie een beperking verbonden: u moet in dit geval beslist over een goede kennis van de Duitse taal beschikken. Eén van de interessantste locaties is het innovatieve Technologiepark Adlershof, het modernste in zijn soort in Europa. Hierover een volgende keer meer.

Weer een week later, op 20 en 21 juni is het weer tijd voor de jaarlijkse gay-party rond de Nollendorfplatz in Schöneberg. Ik heb hierover in een eerder stukje al eens wat geschreven: nadere informatie is te vinden op deze website. Er worden overigens maar liefst zo’n 350.000 bezoekers verwacht. Daarop aansluitend is er dan weer de jaarlijkse Christopher Street Day – dit keer op zaterdag 27 juni.

Berlijn is een stad van veranderingen en – ik heb het al eens neergeschreven – in de waarste zin van het woord a city that never sleeps. Vóór de val van de muur was Kreuzberg in West-Berlijn voor veel jonge mensen, studenten, kunstenaars en vaak ook yuppies the place to be. Daarna nam in rap tempo de wijk Prenzlauer Berg deze rol over, op haar beurt weer gevolgd door Friedrichshain. Het lijkt er op dat er weer een wisseling van de wacht aanstaande is, want tegenwoordig wordt steeds vaker Neukölln als de nieuwe koningin van Berlijn genoemd. Over deze wijk heb ik tot nu toe nog niets geschreven, maar dat verzuim wordt binnenkort beslist goed gemaakt.

Van 26-28 juni vindt in Neukölln het 11e Kunst- und Kulturfestival plaats. Rond de Karl-Marx-Strasse (te bereiken met U-Bahn lijn 7) vinden hier onder het motto Humus Neukölln – waarmee vermoedelijk de vruchtbare culturele bodem wordt bedoeld – honderden verschillende activiteiten plaats. Een hoogtepunt is zeker de dansmanifestatie bewegte Welten op de nabijgelegen Richardplatz. U kunt een bezoek aan dit festival overigens goed met een Einkaufsbummel combineren: de Karl-Marx-Strasse is namelijk één van de grootste shopping centers van Berlijn. Het nogal summiere programma overzicht is hier te vinden.

Wellicht voor u een goede gelegenheid eens kennis te maken met deze wijk, die er in de reisgidsen meestal nogal bekaaid van af komt. En ook in Berlijn zelf heeft Neukölln niet bepaald een goede naam. Dat ligt voornamelijk aan de inderdaad aanwezige sociale spanningen, waardoor Neukölln momenteel als de probleemwijk nummer 1 van Berlijn geldt. Veel geïsoleerde immigranten, veel werklozen en veel kansarme jongeren. Die vind je uiteraard ook elders, maar vooral in Noord-Neukölln zit het allemaal erg dicht op elkaar. Het zuiden van Neukölln (Britz, Rudow en Buckow) biedt een heel ander beeld. Vooral Britz met de bekende Britzer Garten en het Schloss Britz heeft weinig gemeen met de Großstadt-Dschungel in het noordelijke gedeelte. Zoals gezegd: over Neukölln een volgende keer meer.

Aan het eind van het seizoen geven de Berliner Festspiele op 27 juni vanaf 16.00 uur voor de tweede keer een zomerfeest in hun domicilie in de Schaperstrasse, op een paar minuten lopen van de Kurfürstendamm. Het programma overzicht is weliswaar èrg beknopt, maar de uitnodiging klinkt veelbelovend. Na te lezen op deze pagina.

Last but not least een evenement dat u wellicht al van Zandvoort of Scheveningen kent, maar dat ik u toch graag wil aanbevelen: onder het motto city of future worden vanaf 7 juni en nog tot eind augustus vlakbij het nieuwe Hauptbahnhof alweer voor de zevende keer fantastische zandsculpturen getoond. Mocht u hiervoor geen belangstelling hebben: tòch even langs gaan want dit stukje Berlijn tussen station en Invalidenstrasse is erg interessant. U vindt meer informatie in een verhaaltje dat ik hier heb geschreven (zie Sonderzug nach Pankow en andere Berlijnse vervoermiddelen). De organisatie van het zandfestival heeft overigens een klein woordgrapje voor de website bedacht.

Het zijn natuurlijk niet alleen de vele evenementen en festivals die Berlijn tot zo’n spannende stad maken. Berlijn is veelzijdig en tegenstrijdig, inspannend en ontspannend, een wereldstad maar vaak ook een dorp. Een plaats om zich thuis te voelen, een plek om te blijven. Zomer in Berlijn – van harte aanbevolen.

vorig verhaal:

het sportieve Berlijn

2 gedachten over “de zomer van Berlijn (deel 1)”

Laat een antwoord achter aan onbekend Reactie annuleren