december in Berlijn

(oorspronkelijk verschenen op volkskrantreizen op 04.12.2007)

Het is alweer begin december, dus de hoogste tijd u wat informatie over Kerst (Weihnachten) en Oud & Nieuw (Sylvester und Neujahr) in Berlijn te geven.

Over het algemeen is er geen al te groot verschil in de wijze waarop er in Nederland en in Duitsland kerstmis wordt gevierd. De cadeautjes worden altijd op 24 december (Heiligabend) uitgedeeld, maar overigens is het hier net als in Nederland nog altijd een familiefeest met veel eten en met dezelfde soort programma’s op de tv.

Het eten is wel vaak een beetje anders en dat is bij voorbeeld goed te zien op de kerstmarkten, waarvan Berlijn er talloze heeft.  De bekendste en grootste is ongetwijfeld de kerstmarkt in het centrum van de wijk Spandau in het westen van Berlijn. Hier vindt u zo’n 400 stands met veel kunstnijverheid en muziek maar natuurlijk ook met veel eet- en drinkmogelijkheden. Wat dat laatste betreft: probeert u eens een Feuerzangenbowle (rode wijn, rum, kaneel en nog het één en ander).

Vanuit het centrum van Berlijn bereikt u Spandau het gemakkelijkst met de S-Bahn (lijnen 9 of 75) of de U-Bahn (lijn 7). Meer informatie over deze markt vindt u hier.

Ook aardig en centraal gelegen is de kerstmarkt aan de Gendarmenmarkt, één van de mooiste pleinen in Berlijn. Verder is er nog de markt rondom de Gedächtniskirche, vlakbij de Kurfürstendamm. Deze moet het in de eerste plaats van zijn gunstige ligging hebben, hoewel de befaamde Quarkbällchen ook dit jaar weer een echte aanrader zijn en ook een zangkoortje niet ontbreekt. Beide kerstmarkten hebben helaas gemeen dat het er altijd bijzonder vol is – met name natuurlijk ’s avonds.

Last but not least: de Lucia Kerstmarkt in de Kulturbrauerei in Prenzlauer Berg. Deze wijk, iets ten noordoosten van de Alexanderplatz, is sowieso een bezoek waard. Ik raad u aan om van de Alexanderplatz (Dircksenstrasse) tram 2 richting Heinersdorf te nemen en bij de halte Knaackstrasse uit te stappen. Hier komt u dan via deze Knaackstrasse in een wijk die treffend een Szeneviertel wordt genoemd, anders gezegd: een wijk die in is. Waarom dat zo is, is moeilijk te zeggen – wellicht door de centrale ligging en door het feit dat hier betrekkelijk veel huizen de oorlog zonder al te veel schade hebben doorstaan.

In de laatste jaren is er heel veel gedaan om deze huizen te renoveren en het resultaat is juist in het gebied rond de Knaackstrasse goed te zien. Loopt u b.v. eens door de Rykestrasse, de Wörtherstrasse of de Kollwitzstrasse en u ziet echt vele fraai gerestaureerde panden – naast andere die nog wel een opknapbeurt nodig hebben. In de Rykestrasse 53 bevindt zich overigens de grootste synagoge van Duitsland, die als door een wonder de Reichskristallnacht en WO II heeft overleefd. In de Kolmarer Strasse is op het terrein van de volkshogeschool een klein museum (Bezirksmuseum Prenzlauer Berg) gevestigd, waar u wat meer informatie over deze synagoge kunt vinden.

Daarnaast is de Kollwitzplatz een bezienswaardigheid, met veel sjieke eettentjes en boetiekjes om de hoek. Broederlijk zij aan zij wachten hier restaurant Pasternak en café Gagarin op U. En in dat sjieke zit ‘m nu juist ook het probleem: doordat de wijk zo mooi is opgeknapt stijgen de huurprijzen. Van oudsher is Prenzlauer Berg een arbeiderswijk maar in de laatste jaren is dit danig aan het veranderen. Veel academici hebben de Prenzlberg (zoals-ie liefdevol ook wel wordt genoemd) ontdekt en zijn bereid de hogere huren te betalen. De mensen met lagere inkomens hebben daarbij toenemend het nakijken. De volgende cijfers mogen dit verduidelijken: er wonen ca. 140.000 mensen in Prenzlauer Berg, maar elk jaar komen en gaan er 40.000!

Als u de Knaackstrasse uitloopt richting Danziger Strasse komt u eerst langs de bekende Wasserturm, die als bijnaam Dicker Hermann (naar Hermann Göring) heeft, en vervolgens bij de Kulturbrauerei. Het is de moeite waard hier even binnen te lopen. Het was vroeger inderdaad een brouwerij, waar echter inmiddels de cultuur zijn intrek heeft genomen – vandaar de naam. U vindt hier een theater, diverse bioscopen, diverse clubs en cafés en, zoals gezegd, nog tot eind december een kerstmarkt. Deze kerstmarkt valt op door haar charme en eenvoud en er is niet alleen Glühwein maar ook Glühbier!

Op deze plaats overigens nog een kleine waarschuwing: niet alle kerstmarkten zijn met de kerst geopend! Sommige sluiten al op 23 december, andere zijn vanaf 27 december weer geopend.

Als u na de Kulturbrauerei nog een klein stukje doorloopt komt u over de Danziger Strasse bij de Eberswalder Strasse waar u met de U-Bahn (lijn 2) weer terug naar het centrum (Alexanderplatz, Zoologischer Garten) rijdt. Maar u kunt natuurlijk ook nog even links om de hoek de Kastanienallee doen. Hier zijn talloze restaurants en boetiekjes uit de hogere prijsklasse met de bijbehorende clientèle. Vandaar dat de Kastanienallee met een bonmot ook wel de Castingallee wordt genoemd. Aan het eind van de straat belandt u op de Rosenthaler Platz, vanwaar u met de U-Bahn (lijn 8 richting Hermannplatz) weer op de Alexanderplatz komt.

Mocht u binnenkort een paar dagen in Berlijn zijn dan mag U, naast de bekende bezienswaardigheden, eigenlijk de Dali-tentoonstelling niet missen, waar rond 400 stukken van de meester van het surrealisme worden getoond. De tentoonstelling is te vinden in de fraai gerestaureerde Filmbühne Wien, een vroegere bioscoop, aan de Kurfürstendamm 26 en is nog geopend tot 30 december a.s.

De Kurfürstendamm en zijn pendant in Oost Berlijn Unter den Linden zijn tot aan het begin van het nieuwe jaar overigens weer heel feeëriek verlicht.  Tot slot: oud en nieuw kunt u in Berlijn ook prima vieren. Wat te denken van de party tussen Brandenburger Tor en Siegessäule? Even wat cijfers: 1 miljoen bezoekers, twee kilometer lang, totale oppervlakte 80.000 m². Het kan natuurlijk ook wat knusser: een (lang niet volledig) overzicht van andere oudejaarsparties vindt u bij voorbeeld hier.

Alvast prettige feestdagen!

10 gedachten over “december in Berlijn”

  1. Gisteravond teruggekomen uit Berlijn. Leokorrf, bedankt voor je goeie tips! Zijn eerste dag bij Tomasa gaan ontbijten (perfect, alleen niet bij de deur gaan zitten!!) en de tweede dag bij Morgenrot (heel anders, maar heel erg leuk). Verder je tip opgevolgd om eens door Prenzlauer Berg te wandelen. Erg hippe en gave wijk, zou er zo willen wonen! Ga de website van volkskranteizen vaker raadplegen! Keep up the good work!

    Beantwoorden
  2. @Ko: In de nacht voor Sinterklaas 6 Dezember, stel he in Duitsland schoonen voor de deur. Daar laat Sint, als je aardig was, "Schokolade, Kekse und Orangen etc." achter. Als je geen ardig kindje was, komt Knecht Rupprecht… De echte Cadeautjes, worden onder to Kerstboom gedrappeerd en op Kerstavond, bij sommigen ook op 1de Kerstdag, geopened. @leokorff, kirsten: Het http://www.Tomasa.de is inderdaad een goed keuze ook s’avonds.

    Beantwoorden
  3. @Kirsten: het is haast ondoenlijk ontbijttips te geven, zoveel mogelijkheden zijn er. Hier toch een kleine poging: Tomassa in de Motzstrasse in Schöneberg (grote keus), Café im Literaturhaus in de Fasanenstrasse in Charlottenberg (aardig ambiente), Café Morgenrot in de Kastanienallee in Prenzlauer Berg, Café Bilderbuch in de Akazienstraße in Schöneberg, Sidney aan de Winterfeldplatz, ook in Schöneberg, en last but not least Einstein in de Kurfürstenstraße in Tiergarten (het origineel). Voor de zomer bv: Café am Neuen See midden in de Tiergarten, Wirtshaus Moorlake in Zehlendorf,. Aardig is natuurlijk ook het restaurant op 200 meter hoogte in de Fernsehturm bij de Alexanderplatz (draait twee keer per uur om zijn as, fantastisch uitzicht). @Ed: Prenzlauer Berg is inderdaad een wijk in Oost-Berlijn, in het westen grenzend aan de West-Berlijnse wijk Wedding. Hier was de grensovergang Bornholmer Straße, die als eerste op de avond van de 9e november 1989 openging.@Martin: je bedoelt de kerstmarkt aan het Opernpalais. Is er nog steeds. Inderdaad ook aardig met veel handwerk, maar ook “gezellig druk” ….@Ko: Ik heb alleen Kerstmis in Duitsland met Kerstmis in Nederland vergeleken. Sinterklaas (Nikolaus) heb je hier ook wel, staat echter op een veel lager pitje dan in Nederland. Dè dag waarop men elkaar geschenken geeft (de zg. Bescherung) is echt de 24e december – Heiligabend.

    Beantwoorden
  4. @Kirsten: het is haast ondoenlijk ontbijttips te geven, zo veel mogelijkheden zijn er: hier toch een kleine poging: Tomasa in de Motzstrasse (Schöneberg), zeer uitgebreide kaart. Verder het Café im Literaturhaus in de Fasanenstrasse (Charlottenburg), aangenaam ambiente. Ook aan te raden Café Morgenrot in de Kastanienallee (Prenzlauer Berg) , Café Bilderbuch in de Akazienstrasse in Schöneberg en Sidney aan de Winterfeldplatz in Schöneberg. Last but not least Einstein de Kurfürstenstraße in Tiergarten (Wiener café, het origineel).@Ed: Prenzlauer Berg is inderdaad een wijk in Oost-Berlijn – in het westen grenzend aan de wijk Wedding@Martin: De kerstmarkt die je bedoelt is die aan het "Opernpalais". Is inderdaad aardig met veel handwerk, maar ook "gezellig druk"….@ Ko: ik heb alleen Kerstmis in Nederland met Kerstmis in Duitsland vergeleken. Sinterklaas (Nikolaus) heb je ook wel, maar staat echt op een veel lager pitje dan in Nederland. Heiligabend, de 24e december, is in de meeste gevallen echt dè dag der geschenken, de zg. "Bescherung".

    Beantwoorden
  5. Er is inderdaad weinig verschil tussen een Duitse en een Nederlandse Kerst, maar ik verbaas me een beetje over de prominente eerste opmerking "De cadeautjes worden altijd op 24 december (Heiligabend) uitgedeeld". Mijn Duitse vrienden uit Berlijn krijgen de cadeautjes namelijk op 6 december van "der Nikolaus" in hun schoen! De Nederlandse traditie heeft natuurlijk pakjesavond op 5 december, dit in tegenstelling tot de angelsaksische traditie. Daardoor blijft Kerstmis een geschikt moment voor overdenking, wat mij ook typisch Duits lijkt.

    Beantwoorden
  6. Volgende week zaterdag vliegen wij er al naar toe. Ik verheug me er nog meer op!! Een aantal jaren geleden was er ook een gezellige Kerstmarkt op Unter den Linden, tegenover het voormalige Denkmal gegen den Fascismus und den Imperialismus. Bestaat die ook nog steeds?

    Beantwoorden
  7. De wijk Prenzlauer Berg lijkt me zeer de moeite waard om de volgende keer eens te bezoeken.Is dat voormalig Oost Berlijn? Leuk hoor deze impressie, je krijgt er inderdaad zin in om me de kerst in Berlijn te zijn.

    Beantwoorden
  8. Ik kon vorige week al genieten van de opbouw van kerstmarkten. Heel veel stands met een boeiend aanbod aan kado’s en hapjes,. Helaas nog niet open en door de werkzaamheden was het vak een rommeltje. Maar goed, dat hoort als je uiteindelijk het resultaat ziet. Persoonlijk vind ik de markt op de Gendarmenmarkt het leukst. Waarschijnlijk ook door de boeiende omgeving en de leuke kneipjes,

    Beantwoorden
  9. Bij het lezen van deze bijdrage spijt het me dat ik de komende weken niet in Berlijn ben. Lijkt me een heerlijke stad in de kersttijd.

    Beantwoorden

Plaats een reactie